YEVGENİ İVANOVİÇ ZAMYATİN - Biz
Zamyatin 4 yaşında ‘’Gogol’’
okuyormuş... Sadece bu bile yazar hakkında bir fikir vermeye yeter sanırım...
1920 yılında da totaliter toplumla ilgili gözlemlerini somutlaştırdığı
fantastik antiütopya romanı olan ‘’Biz’’i yazmış ama Sovyet Rusya'ya bir karalama
kitabı olarak yorumlanmıştır... bu roman; Proletkült ütopyaların parodisi
olarak düşünülmüştür... Proletkült ütopyası ‘’insan ruhunun ve sevgi duygusunun
yok edilmesi’’ temelinde dünyanın yeniden inşasına dayanıyormuş... ‘’Biz’’
romanı böyle bir dünyayı anlatıyor... 1924 yılında ingilizceye çevrilen roman Aldous Huxley’in ‘’Cesur Yeni Dünya’’sının, George
Orwell’in ‘’Hayvanlar Çiftliği ve 1984’’ünün, Ray Bradbury’nin ‘’Fahrenheit
451’’nin başlıca esin kaynağı olmuştur...
Distopyayı severim, yukarıda
sayılan romanlardan ‘’Cesur Yeni Dünya’’ dışındakilerin hepsini okudum...
dolayısıyla bu romanların esinlendiği ‘’Biz’’i de okumasam olmazdı...hemen hepsinde
benzer bir totaliter dünya anlatılıyor, özellikle Biz’de mühendis D-503’ün, Fahrenheit
451’de ise itfaiyeci Montag’ın
durumlarını fark etmelerine sebep olan aşk bu esinlenmeyi iyice belirgin
kılıyor ama sonuçta hepsi birbirinden farklı muhteşem kitaplar...
''Biz'' yazarın ülkesinin
durumu nedeniyle de yazılmış bir roman ki Zamyatin kitabın önsözünde; ‘’......her
şeyin dizginlendiği, tamamlandığı, hesaplandığı, ölçüldüğü zamanı, bir daha
hiçbir isyanın olmayacağı, hiçbir çığlığın duyulmayacağı zamanı sadece dişleri
dökülmüş olanlar hayal eder. Entropinin bu çağından daha korkunç birşey
bilmiyorum –ve işte bu sayfalara düşen gölge o çağın gölgesidir.’’ şeklinde
belirtmektedir...
Entropi kanunu belki de insanların yer yüzünde
keşfettikleri en büyük kanunlardan biridir. "Kainatta her şey, kendini
minimum enerji ve maksimum düzensizliğe çekmek ister." Örnek verecek
olursak baskı ile kontrol altına alınan toplumlar o baskıyı kırmak isterler.
Çünkü baskı onları bir düzene sokmak ister ancak toplum daha düzensiz olmak
ister. Romanın özünü bu şekilde özetleyebilirim sanırım...
Tüm bu romanların içinde ben
1984’ü çok fazla sevdiysem de ‘’Biz’’ de mutlaka okumanız gereken bir kitap...
Yazar:
Yevgeni İvanoviç Zamyatin
Çevirmen:
Fatma Arıkan-Serdar Arıkan
Sayfa
Sayısı :250
Basım
Yılı : 2012 (2. Baskı)
Yayınevi :İthaki
Rusça aslından çevirisiyle Türkçede ilk kez: Bütün bir yirminci yüzyıl edebiyatını etkileyen, Aldoux Huxley, Ayn Rand, George Orwell, Kurt Vonnegut, Ursula K. Le Guin için açık esin kaynağı olan BİZ, ilk kez özgün dilden çevirisiyle okurların karşısında.
Herkesin numaralarla adlandırıldığı ve her an dinlenip gözetlendiği bir ülkede, Tek Devlet‘in komşu gezegenlere yayılmak için yaptırdığı uzay gemisinin çalışmalarına katılan bir mühendis günlük tutmaktadır. Herkesin devlete yararlı ve iyi olmasının övgüsüyle başlayan günlük, yavaş yavaş mühendisin devletin başındaki İyilikçi’nin matematiksel, kusursuz düzeninin sorgulanmasına dönüşür.
Herkesin numaralarla adlandırıldığı ve her an dinlenip gözetlendiği bir ülkede, Tek Devlet‘in komşu gezegenlere yayılmak için yaptırdığı uzay gemisinin çalışmalarına katılan bir mühendis günlük tutmaktadır. Herkesin devlete yararlı ve iyi olmasının övgüsüyle başlayan günlük, yavaş yavaş mühendisin devletin başındaki İyilikçi’nin matematiksel, kusursuz düzeninin sorgulanmasına dönüşür.
“Devlet kendini ve hedeflerini yaşatıyor, ama ölmeyi gönüllü olarak elbette kabul etmiyor – o yüzden yeni şimşekler, fırtınalar, kasırgalar başlayacak. Böyledir bu yasa, sonsuza dek fırtına gibi bir ‘d’ ile taçlanan o yumuşak ‘evrim’ böyledir. Fırtınanın güçlü nefesi bu sayfalarda duracak.”
-Yevgeni Zamyatin-
-Yevgeni Zamyatin-
“Zamyatin belli bir ülkeyi değil sanayi uygarlığının hedeflerini değerlendiriyor. Bu kitabın konusu aslında Makine’dir, yani insanın şişesinden düşüncesizce çıkardığı ve tekrar şişesine sokamadığı o cin.”
-George Orwell-
-George Orwell-
“Otomatik Piyano’yu yazarken olay örgüsünü gururla Aldous Huxley’nin Cesur Yeni Dünya’sından ödünç aldım, o da zaten gururla Yevgeni Zamyatin‘in Biz‘inden ödünç almıştı.”
-Kurt Vonnegut-
-Kurt Vonnegut-
“Yazılmış en iyi bilimkurgu kitabı. İyi, zeki ve güçlü bir kitap; duygusal açıdan sarsıcı ve teknik açıdan, bilimkurgunun metafor menzilini kullanma tarzıyla, o zamandan bu yana yazılmış birçok kitaptan çok daha ilerde.”
-Ursula K. Le Guin-
-Ursula K. Le Guin-
Ölmeden Önce Özgün Dilden Çevirisiyle Okumanız Gereken 1001 Kitap’tan biri.
Yorumlar
Yorum Gönder